Etsin aikani hevosiin liittyvää sanastoa, enkä onnistunut löytämään sitä netin syövereistä. Englanniksi apua löytyy paljonkin, mutta entä meille suomalaisille. Sain valtavasti apua Roomassa asuvalta Erika Bellofiorelta. Tai sanotaanko ennemmin, että minä tein alun ja hän teki suurimman työn.
Puuttuuko tästä jotain? Lisää kommentteihin. Onko esimerkiksi murre-eroja? Suomessakin Lapissa hevoskuljetustraileri on vinkka kun se etelässä on lempinimeltään koppi. Tai päitset, riimu ja suitset tarkoittaa vähän eriä eri levyspiireillä.
L'anatomia del cavallo
= Hevosen anatomia
Testa
(f.) = pää
Fronte
(f.) = otsa
Muso
(m.) = turpa
Narice
(f.) = sierain
Mento
(m.), Barbozza (f.) = alaleuka
Ganascia
(f.) = leuka(perä)
Bocca
(f.) = suu
Dente
(m.) = hammas → i denti = hampaat;
di latte = maitohammas
Incisivo
(m.) = etuhammas
picozzo (m.)
mezzano (m.) Näille ei ole oikeastaan suomal. Termejä, mutta kuvaavat
etuhampaita
cantone (m.)
Lupino
(m.), dente di lupo (m.) = sudenhammas
Scaglione,
canino (m.) = kulmahammas
Premolare
(m.) = välihammas, premolaari
Molare
(m.) = poskihammas
Occhio
(m.) = silmä →
gli occhi = silmät
Sincipite
(m.) = päälaki
Nuca (f.) = niska
Collo (m.) = kaula
Spalla
(f.) = lapa
Pettorali
(m. pl.) = ryntäät
Schiena (f.), dorso (m.) = selkä
Reni
(f. pl.) = lanteet
Garrese
(m.) = säkä
Addome
(m.), ventre (m.) = maha
Costato
(m.), fianco (m.) = kylki
Avambraccio
(m.) = kyynärvarsi
Ginocchio
(m.) = etupolvi
Grassella (f.) = takapolvi
Osso
(m.) metacarpale/ ditino (m.) = puikkoluu
Gomito
(m.) = kyynärpää
Stinco
(m.) = sääri
Cannone
(m.) = etusääri
Tendine (m.) = jänne
Sospensore (m.) = hankoside
Nodello
(m.) = vuohisnivel
Pastorale
(m.) = vuohinen
Anca
(f.) = lonkka
Groppa
(f.) = lautanen
Garretto (m.) = kinner
Corona
(f.) = ruunu
Glomo
(m.) = päkiäinen
Zoccolo
(m.) = kavio → gli zoccoli = kaviot
Fettone
(m.) = säde
Linea
(f.) bianca = valkoviiva
Suola
(f.) = kavion pohja, sarveisantura
Lacuna
(f.) centrale = säteen keskiuurre
Muraglia
(f.) pigmentata = kannatinreuna
Muraglia
(f.) = sarveisseinämä, varvasseinämä
Osso
(m.) navicolare = sädeluu
Osso
(m.) triangolare = kavioluu
Osso
(m.) coronale = kehäluu
Osso
(m.) pastorale = vuohisluu
Mammella
(f.) = nisä, utare
Utero
(m.) = kohtu
Cordone
(m.) ombelicale = napanuora
Capezzolo
(m.) = nänni
Criniera
(f.) = harja
Coda (f.) = häntä
Morfologia (f.) = rakenne
brachimorfo (m.) = veto- tai työhevonen
dolicomorfo (m.) = kevytrakenteinen hevonen
esim. täysiverinen t. ravihevonen
mesomorfo (m.) = puoliverinen ratsu- tai
työhevonen
meso-brachimorfo (m.) = vetohevosen ja
ratsuhevosen välimaasto
meso-dolicomorfo (m.) =
voimakas, ketterä hevonen esim. holstein
Altezza
(f.) al garrese = säkäkorkeus
Anteriori
(m. pl.) = eturaajat
Posteriori
(m. pl.) = takaraajat
Appiombi
(m. pl.) = jalka-asennot →
gli appiombi regolari = säännöllinen jalka-asento
Appiombi
arti anteriori = eturaajojen jalka-asentoviat
aperto davanti, base (f.)
larga = leveä edestä, haja-asentoinen
cagnolo = länkipolvinen
chiuso davanti, base (f.)
stretta = ahdas edestä, suppuasentoinen
disteso anteriormente =
etunojainen
ginocchio (m.) arcato =
koukkupolvinen
ginocchio (m.) da montone
= sapelijalkainen
mancino (m.) =
pihtipolvinen
sotto di sè anteriormente
= takanojainen
Appiombi
arti posteriori = takaraajojen jalka-asentoviat
aperto dietro = leveä
takaa
chiuso dietro = ahdas
takaa
disteso posteriormente =
takanojainen takaa
garretti (m. pl.) valghi,
cagnolismo (m.) posteriore = länkikinttuinen
garretti (m. pl.) vaccini,
mancinismo (m.) posteriore =
pihtikinttuinen
sotto di sè posteriormente
= etunojainen takaa
troppo dritto = liian suora
takaa
Collo (m.) di cervo =
hirvenkaula
Sangue caldo (m.) =
täysiverinen
Sangue freddo (m.) =
kylmäverinen
Mezzosangue
(m.) = puoliverinen
Cavallo da sella =
ratsuhevonen
Cavallo da traino =
vaunuhevonen
Cavallo
da tiro = työhevonen
La riproduzione = lisääntyminen
Riprodursi = lisääntyä
Fecondazione (f.) =
hedelmöitys
Ovulazione (f.) =
ovulaatio
Far accoppiare = astuttaa
Ciclo (m.) estreale =
kiimakierto
calore (m.) , estro (m.) = kiima
diestro (m.) = kiimaton kausi
Stagione (f.) di monta =
astutuskausi
Embrione (m.) = alkio
Feto (m.) = sikiö
Gestazione (f.) =
kantoaika
Gravida = kantava, tiine
Cilindretto (m.) di cera,
ceretta (f.) = vahatippa
Canale (m.) del parto =
synnytyskanava
Contrazione (f.) =
supistus
Espulsione (f.) = ulostyöntö
Membrane (f. pl.) fetali
= sikiökalvot
Parto (m.) = varsominen
Partorire
= varsoa
Placenta
(f.) = istukka
Secondamento
(m.) = jälkeiset
Allattamento
(m.) = imetys
Stallone
(m.) = ori
Intero
(m.) = ori ”un
cavallo intero”
Riproduttore
(m.) = siitosori
Cavalla
(f.), giumenta (f.) = tamma
Fattrice
(f.) = siitostamma
Soda
= tamma, joka ei ole tiine
Stacca
(f.) = 3-4 -vuotias tamma
Filly
(f.) = alle 4 -vuotias tamma
Puledro
(m.), puledra (f.) = orivarsa,
tammavarsa
Puledro/a
orfano/a = orpovarsa
Yearling
(m./f.) = vuosikas varsa
Castrone
(m.) = ruuna
Allevamento (m.) di
cavalli = hevoskasvatus
Addestramento (m.) =
koulutus
Allevare = kasvattaa
Allevatore (m.), allevatrice (f.) = kasvattaja
Cavalla
(f.) nutrice = keinoemä
Cavallo
(m.) da dressage = kouluratsastushevonen
Cavallo
(m.) completista = kenttähevonen
Linea
(f.) materna = emälinja
Linea
(f.) paterna = isälinja
Linea
(f.) di sangue, albero (m.) genealogico, pedigree (m.) = sukutaulu
Madre
(f.) = emä
Nutrire
con il biberon = keinoruokkia varsa
Padre
(m.) = isä
della madre = emän isä
Prole
(f.) = jälkeläiset
Saltatore
(m.), saltatrice (f.) = estehevonen
Scozzonato/a
(m./f.) = koulutuksessa oleva hevonen
Studbook
(m.), registro (m.) genealogico dei cavalli = kantakirja
Svezzamento
(m.) = vieroitus
Le razze equine = hevosrodut
Akhal-Teke
(m.) = ahaltekinhevonen
Andaluso
(m.), PRE (m.) = andalusialainen
Anglo-arabo
(m.) = anglo-arabialainen hevonen
Arabo/a
(m./f.) = arabianhevonen
Ardennese
(m.) = ardennienhevonen
Avelignese
(m.) = haflinger
Belga
(m.) a sangue caldo, BWP (m.) = belgialainen puoliverinen
Bretone
(m.) = bretagnenhevonen
Cavallo
islandese (m.) = islanninhevonen
Danese
(m.) a sangue caldo = tanskalainen puoliverinen
Finlandese
universale (m.) = suomenhevonen
da
sella (m.) = suomalainen puoliverinen
Fjord
(m.) = norjanvuonohevonen
Frisone
(m.) = friisiläishevonen
Hannover
(m.) = hannoverinhevonen
Holsteiner
(m.) = holsteininhevonen
Hunter
irlandese (m.) = irlanninpuoliverinen
Lipizzano
(m.) = lipizzanhevonen
Maremmano
(m.) = maremmalainen hevonen
Murgese
(m.) = murgenhevonen
New
Forest Pony (m.) = newforestinponi
Olandese
(m.) a sangue caldo, KWPN (m.) = hollanninpuoliverinen
Oldemburghese
(m.) = oldenburginhevonen
Orlov
(m.) = orlovravuri
Pony
Gotland (m.) = gotlannin russ
Pony
Shetland (m.) = shetlanninponi
Purosangue
inglese (m.) = englannintäysiverinen
Quarter
Horse (m.) = quarterhevonen
Sella
italiano (m.) = italialainen puoliverinen
Selle
français (m.) = ranskanpuoliverinen
Shire
(m.) = shirehevonen
Svedese
(m.) da sella, svedese (m.) a sangue caldo = ruotsalainen puoliverinen
Trakehner
(m.) = trakehneninhevonen
Welsh
Pony (m.), pony gallese (m.) = welshponi
Westfalia
(m.) = westfaleninhevonen
Il comportamento del cavallo = hevosen käyttäytyminen
Beccare
= hevonen vastustaa ratsastajan kättä kiskomalla päätänsä voimakkaasti alas
Fare
la biada = piehtaroida
Impennarsi,
il cavallo si impenna = hypätä pystyyn
Indole
(f.) = luonne →
un cavallo di buona indole = kiltti hevonen
Mordere
= purra
Mordicchiare
= näykkiä
Nitrire
= hirnua, höristä
Nitrito
(m.) = hirnunta, hörinä
Ombroso = hermostunut
hevonen
il cavallo è sull'occhio =
pelästynyt hevonen (hevonen pelkää eritoten ääniä)
Piantata
= hevonen kieltäytyy hyppäämästä
Rotolare
= piehtaroida → il cavallo si rotola = hevonen piehtaroi
Scalciare
= potkia
Sgroppare = pukitella
Le andature del cavallo – hevosen askellajit
Passo (m.) = käynti
Trotto
(m.) = ravi
di lavoro = työskentelyravi,
harjoitusravi
Diagonale
del trotto (m.) = ravin diagonaali/kevennys
Canter (m.) = laukka
Galoppo (m.) = laukka
Partenza
al galoppo (f.) = laukannosto
Cambio di galoppo (m.) = laukanvaihto
Riunito
= koottu esim. il trotto
riuninto = koottu ravi
Medio
= keski esim. il trotto
medio = keski ravi
Allungato
= lisätty esim. il galoppo
allungato = lisätty laukka
Libero
= vapaa esim. il passo
libero = vapaa käynti
Raccolto = koottu askellaji
Estensione = vapaampi käynti/askel
Trotto sollevato/ battuto (m.) = kevyt ravi
Trotto seduto (m.) = harjoitusravi
Sull'inforcatura = kevyt istunta
Mezza
fermata (f.) = puolipidäte
Ambio
(m.) = passi(käynti), peitsi
Falcata (f.) =
askelpituus → la falcata del galoppo =
laukka-askeleen pituus
Galoppo (m.) disunito =
ristilaukka
Dati (m. pl.) segnaletici = tunnistamistiedot
I mantelli – hevosenvärit
Albino/a
(m./f.) = albiino
Baio/a
= ruunikko
castagno/dorato =
punaruunikko
chiaro = vaaleanruunikko
ciliegia =
tummanpunaruunikko
scuro/a = tummanruunikko
Cremello/a
= albiino, sinisilmäinen voikko
Falbo/a
= hallakko
Grigio/a
= kimo
pomellato = papurikko
scuro = mustankimo
trotinato = kärpäskimo
Morello/a
= musta
corvino = kulomusta
Palomino
(m.) = voikko
Pezzato/a
(m./f.) = lehmänkirjava
Riga
(f.) di mulo = siima
Roano/a
= päistärikkö
Sauro/a
= rautias
chiaro = vaaleanrautias
ciliegia =
tummanpunarautias
dorato = punarautias
Sorcino/a
= hiirakko
Le marcature – pään merkit
Azzurro-blu
(m.) = herasilmä
Bella
faccia (f.) = valkopää
Bevente
in bianco (m.) = jauhokuono
Grande
lista (f.) = läsi
Lista
(f.) = piirto
interrotta = katkonainen
piirto
irregolare =
epäsäännöllinen piirto
larga tra le narici = iso
pilkku
Macchia
(f.) = iso tähti
Mascherina
(f.) = lehmänläsi
Palla
(f.) di neve = tähden aihe
Stella
(f.) = tähti
piccola = pieni tähti
prolungata = pyrstötähti
Remolino
(m.) = karvapyörre
Taglio
(m.) = pilkku
Le balzane – jalkamerkit
Traccia
di balzana (f.) = ruunu valkoinen
Balzana
a corona (f.) = ulkoruunu valkoinen
Balzana
(f.) piccola = vuohissukka
Balzana
(f.) calzata = puolisukka
Balzana
(f.) alto calzata = korkea sukka
Balzana
(f.) altissimo calzata = jalka valkoinen
Le più comuni patologie equine = yleisimmät
hevossairaudet
Adenite
(f.) equina, cimurro (m.) equino = hevosen pääntauti
Ascesso
(m.) dello zoccolo = kaviopaise
Atassia
(f.) spinale (sindrome di Wobbler) = kaularangan t. selkäydinkanavan ahtauma
Attintura
(f.) = vuohisen haavauma
Bolsaggine
(f.) = keuhkoahtaumatauti, puhkuri
Colica
(f.) = ähky
gassosa = kaasuähky
sabbiosa = hiekkaähky
spasmodica = kouristusähky
Colpo
(m.) di calore = lämpöhalvaus
Corneggio
(m.), emiplegia (f.) laringea = kurkunpään hemiplegia, hinkukurkku
Dermatite
(f.) ai pastorali = vuohisihottuma, rivi
Dummy
foal sindrome (f.), puledro (m.) stordito = dummy foal-syndrooma
Encefalomielite
equina (f.) = hevosen enkefalomyeliitti
Febbre
(f.) West Nile = West Nile-kuume
Fessura
(f.) dello zoccolo = kaviohalkeama
Fiaccatura
(f.) = hiertymä esim. satulan aiheuttama
Formella
(f.) = ruununivelen osteoartriitti
Influenza
equina (f.) = hevosinfluenssa
Laminite
(f.) = kaviokuume
Lesione
(f.) del legamento sospensore del nodello = hankosidevamma
Linfangite
(f.) = imusuonitulehdus
Lupia
(f.) = kyynärpään limapussin tulehdus (bursiitti)
Mollette
(f. pl.) = vuohisnivelen synoviitti
Morva
(f.) = räkätauti
Navicolite
(f.) = sädeluuontuma →
sindrome (f.) navicolare = sädeluu syndrooma
Onfalite
(f.) = napatulehdus (varsoilla)
Oftalmia
(f.) periodica, mal (m.) della luna = kuusokeus, periodinen oftalmia
Osteocondrite
(f.), frammento (m.) osseo, chip (m.) = osteokondroosi, nivelen irtopala
Ostruzione
(f.) esofagea = ruokatorven tukos
Piroplasmosi
(f.) equina = hevosen punatauti, babesioosi
Punta
dentale (f.) = hammaspiikki
Rabdomiolisi
da sforzo (f.), mioglobinuria (f.), tying-up (m.) = lannehalvaus
myös
mal (m.) del lunedì
Ragadi
(f. pl.) = vuohisrohtuma
Schinella
(f.) = luupiikki erit. etusäären alueella
Setticemia
(f.) neonatale del puledro = varsahalvaus
Spavenio
(m.) osseo = kinnerpatti
Tare
(f. pl.) = jalkavaivat, ontumia aiheuttavat vaivat
dure = kun vaiva on luun
t. luukalvon alueella esim. kinnerpatti
molli = kun vaiva on
nivelkapselin tmv. alueella kerryttäen ylimäär. nivelnestettä
Tendinite
(f.) = jännetulehdus
Tetano
(m.) = jäykkäkouristus
Torsione
(f.) intestinale = suolenkiertymä
Ulcera
gastrica (f.) = mahahaava
Vermi
(m. pl.) = madot
Vescicone
(m.), spavenio acquoso (m.) = kinnernivelen synoviitti
Zoppia
(f.) = ontuma
zoppicare, marcare = ontua
La veterinaria = eläinlääkintä, eläinlääketiede
Abbattere
= lopettaa
Aborto (m.) = varsan
luominen
Ago (m.) cannula = iv-kanyyli
Ambulatorio (m.)
veterinario = eläinlääkärin vastaanotto
Anestesia (f.) =
anestesia, nukutus
Antibiotico (m.) =
antibiootti
Antinfluenzale (m.) =
influenssarokote
Antiparassitario (m.) =
loishäätö
Antitetanica (m.) =
jäykkäkouristusrokote
Battito (m.) fetale =
sikiön sydänäänet
Benda (f.), bendaggio
(m.) = side, sidos
Biberon (m.) = tuttipullo
Campione (m.) di urina =
virtsanäyte
Castrare = ruunata,
kastroida
Castrazione (f.) =
ruunaus, kastroiminen
Certificato (m.)
veterinario = eläinlääkärin todistus
Clinica
(f.) veterinaria = eläinklinikka
Colostro
(m.) = ensimaito, kolostrum
Controllo (m.)
veterinario = eläinlääkärin tarkastus
Ecografia
(f.) = ultraäänitutkimus
Endoscopia
(f.) = tähystystutkimus, endoskopia
Eutanasia
(f.) = lopetus
Febbre
(f.) = kuume
Ferita
(f.), lesione (f.) = haava, vamma
Filo
(m.) da sutura = ommelaine, ”lanka”
Fleboclisi
(f.), terapia (f.) endovenosa = infuusiohoito
Garza
(f.) sterile = steriili sidos
Infiammazione
(f.) = tulehdus
Infiltrazione
(f.) = nivelinjektio, nivelpistos
Iniezione
(f.), puntura (f.) = pistos
Intubazione
(f.) = intubaatio
Intubare
= intuboida, panna hengitysputki
Limatura
(f.) dei denti = hampaiden raspaus
Limare
= raspata
Masticazione
(f.) = purenta
Meconio
(m.) = mekonium
Medicazione
(f.) = haavanhoito
Mettere
del ghiaccio su = jäähdyttää, kylmätä jääpakkauksella
Obesità
(f.) = obesiteetti, ylipaino
Odontoiatria
(f.) = hammaslääketiede
Oftalmologia
(f.) = silmätautioppi
Ossitocina
(f.) = oksitosiini
Prelievo
(m.) di sangue = verikoe
Prova
(f.) di flessione = taivutuskoe (ontumatutkimuksen yhteydessä)
Punto
(m.) = tikki →
i punti = tikit
Radiografia
(f.), lastra (f.) = röntgenkuva(us)
Risonanza
(f.) magnetica = magneettikuvaus
Rottura
(f.) vescicale = virtsarakon repeämä
Sala
(f.) operatoria = leikkaussali
Sepsi
(f.) = sepsis, yleisinfektio
Siringa
(f. ) = ruisku
Soluzione
(f.) fisiologica = keittosuolaliuos
Somministrare
= antaa esim. lääke
Somministrazione
(f.) = antaminen esim. lääkkeen
Sutura
(f.) = ommel
Suturare,
mettere i punti = ommella haava, tikata
Sverminazione
(f.) = madotus
Sverminare
= madottaa
TAC
(f.), tomografia (f.) computerizzata = tietokonetomografia, TT-kuva
Tecnico
(m.) veterinario = klinikkaeläinhoitaja
Terapia
(f.) intensiva = teho-osasto
Termometro
(m.) = kuumemittari
Tumefazione
(f.), gonfiore (m.) = turvotus
Vermifugo
(m.) = matolääke
Veterinario/a
(m./f.) = eläinlääkäri
Visita
(f.) veterinaria di compravendita = osto- ja myyntitarkastus
Le stereotipie del cavallo ”i vizi di stalla” = Hevosen
stereotypiat ”huonot tallitavat”
Arpeggio
(m.), stringhalt (m.) = kukkopatti
Ballo
(m.) dell'orso = kutominen
Falciare
= meloa, melominen
Forgiare,
fabbricare = hivuttaa →
cavallo che forgia/ fabbrica
Masticazione
(f.) del legno = puun pureminen
Movimento
incessante (m.) = kehän kiertäminen
Radere
il tappeto = laahata
Scrivere
= keriä, keriminen ?
Ticchio
d'appoggio (m.) = imppaaminen
Ticchio
(m.) aerofagico = imppaaminen ilman tukipintaa
La strigliatura del cavallo (anche il grooming del
cavallo) = hevosenhoito
Strigliare
un cavallo = hoitaa hevosta/ hevonen
Governo
(m.) della mano = hevosen hoitaminen
Bauletto
(m.) = harjapakki
Baule/
cassone (m.) da concorso = kisakaappi
Nettapiede
(m.), curasnetta (f.) = kaviokoukku
Spazzola (f.) = harja
Brusca
(f.) = harja, suka
Brusca
(f.) morbida = pehmeä harja
Striglia
in gomma (f.) = kumisuka
Striglia
in plastica (f.) (anche striglia finlandese) = muovisuka
Spazzola
per zoccoli (f.) = kavioharja
Pettine (m.) = kampa
Levasudore
(m.)/ stecca (f.) = hikiviila
Olio
da zoccoli (m.) = kavioöljy
Sellare = satuloida vrt. dissellare
(poistaa satula ja muut varusteet)
Bardare = varustaa
Bardatura
(f.) = varustus/ varusteet
Treccia (f.) = letti,
palmikko
Intrecciare
= letittää, palmikoida
Mascalcia
(f.) = kengitys, kengittäminen kokonaisuudessaan
Pareggio
(m.) = vuoleminen
Ferratura (f.) = kengitys
Ferrare
= kengittää
Ferro
(m.) = kenkä
Chiodo
(m.) = naula
Rampone
(m.) = hokki
Soletta
(f.) = pohjallinen
Sferrato,
scalzo = kengätön hevonen
Tosatura
(f.) = klippaus
Tosare
= klipata
Tosatrice
(f.) = klippauskone
Brucare
= syödä heinää
Dare
l'acqua = juottaa
Pascolare
= laiduntaa
Fiande
(f. pl.) = ulosteet → scibale (f. pl.)
= kakkareet
Scafatura
(f.), muta (f.) del pelo = karvanlähtö
L'attrezzatura del cavallo = hevosen varusteet
Sella (f.) = satula
da dressage = koulusatula
da salto = estesatula
da amazzone =
naistensatula
da galoppo = laukkasatula
Seggio
(m.) = istuinosa
Paletta (f.) = takakaari
Arcione (m.) = etukaari
Quartiere
(m.) = polvituki
Cuscino
(m.) = satulatyyny
Gambre
(f. pl.) = renkaat satulan etupuolella
Sottopancia (m.) = satulavyö
Sottopancia
pararamponi (m.) = panssarivyö
Staffa (f.) = jalustin → le staffe = jalustimet
di
sicurezza = turvajalustin
Staffile (m.) = jalustinhihna → gli staffili = jalustinhihnat
Sottosella
(m.) = satulahuopa
Agnellino
(m.) = lampaantalja, romaani
Salvaschiena, alzasella (f.) = romaani
Cuffia (f.) = korvahuppu
Briglia
(f.) = suitset
Testiera
(f.) = suitset
Capezzina (f.) = turpahihna
messicana = meksikolainen
turpahihna
tedesca = hannoverilainen
turpahihna
Frontalino
(m.) = otsahihna/panta
Sottogola
(m.) = leukahihna
Sopracapo
(m.) = niskahihna
Montante
del filetto (m.) = kuolainhihna
Chiudibocca
(m.) = alaturparemmi
Barbozzale
(m.) = kankikuolaimen leukaketju
Imboccatura
(f.) = suukappale
Filetto (m.) = kuolain
a D = D-kuolain
ad aste = fullcheek
nivelkuolain
a tre pezzi =
kolmipalakuolain
oliva = oliivikuolain
pessoa = olympiakuolain
Morso
(m.) = kankikuolain
Chifney
(m.) = orikuolain
Alzafiletto
(m.) = hissikuolain
Rosette
(f. pl.) = kumitutit
Nasalina
(f.) = turparemminpehmuste
Redine (f.) = ohja → le redini = ohjakset
Fibbia
(f.) = solki esim. ohjien solki
Martingala (f.) = martingaali
a forchetta = juokseva
martingaali
irlandese = irlantilainen
martingaali
Fermo
(m.) = stoppari (ohjissa)
Camarra
(f.) = martingaali
Pettorale (m.) = rintaremmi
Abbassatesta
(m.) = apuohjat (Chambon t. Gogue)
Elastici
(m. pl.) = kumichambon, ”kaulan
pidentäjä”
Redini
(f. pl.) da ritorno = gramaanit
Redini
(f. pl.) laterali = sivuohjat
Fascione
(m.) = juoksutusvyö
Cavezza
(f.) = riimu
Cavezzone/
capezzone (m.) da doma = kapsoni
Lunghina (f.) = riimunnaru
Longia
(f.) = juoksutusliina
Coperta (f.) = loimi
Coperta da paddock (f.) = ulkoloimi
Coperta
in pile/ lana (f.) = fleeceloimi, villaloimi
Coperta
impermeabile (f.) = sadeloimi
Coperta
in rete (f.) = verkkoloimi
Coperta
in piumino (f.) = toppaloimi
Maschera
(f.) antimosche = kärpäshuppu
Paraglomo (m.) = putsi → i paraglomi = putsit
Paratendine (m.)= etusuoja → i paratendini = etusuojat
Stinchiera
(f.) = etusuoja → le stinchiere = etusuojat
Paranocca (f.) = takasuoja → le paranocche = takasuojat
Paracolpi
da trasporto (m. pl.) = kuljetussuojat
Paracoda
(m.) = häntäsuoja kuljetukseen
Paragarrettone
(m.) = kinnersuoja
Fasce da lavoro (f.pl.), fasce da box (f. pl.) = pintelit työhön ja talliin
L'habitat del cavallo
– hevosen elinympäristö
Stalla
(f.) = talli, navetta
Scruderia (f.) = talli
Maneggio
(m.) = talli
Selleria
(f.) = satulahuone
Portabriglie
(m.) = suitsiteline, suitsikoukku
Portacoperte
(m.) = loimiteline
Portasella
(m.) = satulateline
Box
(m.) = karsina
Campo
(m.) = kenttä
Campo coperto/ indoor (m.) = maneesi
Rettangolo
di dressage (m.) = kouluratsastuskenttä
Pista
(f.) = Ura
Fienile
(m.) = heinälato, heinävarasto
Rete
(f.) di fieno = heinäverkko
Mangiatoia
(f.) = ruokintapaikka, ruokinta-astia
Abbeveratoio
(m.), beverina (f.) = juoma-automaatti
Secchio
(m.) = ämpäri
Forca
(f.) = talikko
Forcone
(m.) = heinähanko
Pala
(f.) = lapio
Pattumiera
(f.) da scuderia = tallirenki
Scopa
(f.) = harja, luuta
Carriola
(f.) = kottikärry
Letame
(m.) = lanta
Letamaio
(m.) = lantala
Lettiera
(f.) = kuivikkeet
Truciolo
(m.) = puru
Torba
(f.) = turve
Paglia
(f.) = olki
Foraggiamento
(m.) = ruokinta
Mangime
(m.) = rehu
Fieno
(m.) = heinä
Avena
(f.) = kaura
Orzo
(m.) = ohra
Paddock
(m.) = tarha, laidun
Recinzione
(f.) = aitaus
Staccionata
(f.) = lauta-aita, lauta-aitaus
Giostra (f.) = kävelykone
Tondino
(m.) = pyöröaita
Van
(m.) = hevoskuljetusauto
Trailer
(m.) = hevoskuljetusvaunu, traileri
Cavaliere
(m.) = ratsastaja
Cavallerizza, amazzone (f.) = ratsastajanainen
Cavallo
(m.) da scuola = ratsastuskouluhevonen
Centro
ippico (m.) = ratsastuskeskus, ratsastuskoulu
Circolo
ippico (m.) = ratsastusseura
Completista
(m./f.) = kenttäratsastaja
Direttore
(m.), direttrice (f.) di campo = kilpailupäällikkö/johtaja, ratamestari
Dressagista (m./f.) = kouluratsastaja
Groom (m./f.) = hevosenhoitaja
Ippoterapista (m./f.) =
hevosterapeutti, ratsastusterapeutti
Istruttore, istruttrice
(m./f.) di equitazione = ratsastuksenopettaja
Maniscalco (m.) = kengittäjä, kengitysseppä
Scuola
di equitazione (f.) = ratsastuskoulu
Sport (m. pl.) equestri =
hevosurheilu
Stalliere (m.) =
hevosenhoitaja
L'attrezzatura del
cavaliere = ratsastajan varusteet
Cap (m.) = kypärä
Casco (m.) = kypärä, ehkä suojaavampi
Mentoniera
(f.) = leukahihna, leukasuoja
Bustino/
gilet (m.) protettivo = turvaliivi
Gilet
(m.), smanicato (m.) = (ratsastus)liivi
Guanti
(m. pl.) = käsineet
Pantaloni
da equitazione (m. pl.) = ratsastushousut
Jodhpurs
(m. pl.) = jodhpurhousut
Gambali (m. pl), ghette (f. pl) = chapsit,
minichapsit
Stivali
da equitazione (m. pl.) = ratsastussaappaat
Stivaletti
(m. pl.) = ratsastuskengät, jodhpurkengät
Giacca
(f.) da concorso = kilpailutakki
Camicia
(f.) da concorso = kisapaita
Cilindro
(m.) = silinteri
Frac
(m.) = frakki
Plastron
(m.) = plastron
Spilla
(f.) = plastronneula
Rete
(f.) per capelli = hiusverkko
Sperone (m.) = kannus → gli speroni = kannukset
Frustino
(m.) = raippa
da salto = esteraippa
da dressage = kouluraippa
Tendistivali
(m. pl.) = saapastuet
Cavastivali
(m. pl.) = saapasrenki
Anatomia del cavaliere = ratsastajan anatomia
Busto
(m.) = keskivartalo
Addominale
= vatsalihas → gli
addominali = vatsalihakset
Spalla
(f.) = olkapää
Il
braccio, le braccia = käsivarsi, käsivarret
Gomito
(m.) = kyynärpää
La
mano, le mani = käsi, kädet
Il dito, le dita = sormi, sormet
Bacino
(m.) = lantio
Il ginocchio, le ginocchia = polvi, polvet
Gamba
(f.) = jalka
Tallone (m.) = kantapää
Piede (m.) = jalka(terä)
Terminologia generica
di equitazione e maneggio = yleistä talli- ja ratsastussanastoa
Abbandonare
= antaa vapaat ohjat
Accarezzare
un cavallo = silittää hevosta
Accorciare
= lyhentää askellusta (esim. ravia)
Aiuto
(m.) = apu →
gli aiuti = avut
aiuti di gamba = pohjeavut
aiuti di mano = ohjasavut
Alla
mano = hevonen on tasapainossa, peräänannossa
Allungare
= pidentää askellusta
Andare
a cavallo, montare = ratsastaa
A
pelo = ratsastaa ilman satulaa
Assetto
(m.) = istunta, asento
Attaccarsi
alla mano = painaa kädelle
Binomio
(m.) = ratsukko
Cadere
dal cavallo = pudota satulasta (silloin kun esim. ratsastaja menettää
tasapainonsa)
Cambiare
la mano = vaihtaa suuntaa
Campo/campus
(m.) estivo di equitazione = ratsastusleiri
Coccardina
(f.), rosetta (f.) = palkintoruusuke
Dare
le gambe = antaa pohkeita
Dietro/
davanti la verticale = kuolaimen takana/ edessä
Disarcionare
= pudota satulasta (silloin kun hevonen vastustelee)
Flessione
(f.) = asetus
all'interno = asetus
sisäänpäin
all'esterno = asetus
ulospäin
Flettere
il cavallo = asettaa
Gamba
(f.) interna, esterna = sisäpohje, ulkopohje
Gara
(f.) sociale = tallin väliset kilpailut (seurakisat), harjoituskilpailu
Horsemanship
(f.), gestione (f.) naturale del cavallo = hevosenkäsittelytaito, hevostaito
Impulso
(m.) = eteenpäinpyrkivyys
In
avanti = eteenpäinpyrkivä
I
talloni bassi = kantapäät alhaalla, alas
Lavoro
(m.) alla corda = juoksuttaminen
Lavoro
(m.) a volontà = ratsastajan itsenäinen, vapaa työskentely ratsastuskentällä
Lavoro
(m.) su due piste = kahdella uralla työskentely
Lettere
(f. pl.) del rettangolo = kouluradan kirjaimet
Mano
(f.) = suunta → la mano
destra/sinistra (galoppare a mano destra/sinistra)
Mestierato
(m.) = opetusmestari (hevonen)
Mezza
fida (f.) = vuokraus, vuokrahevonen
Morbida
= pehmeä esim käsi (la mano morbida)
Passeggiata
(f.) a cavallo = maastoratsastus, vaellus
Pesare
sulle staffe = painaa jalustimille, viedä painoa jalustimille
Piazzamento
(m.) = sijoitus, sijoittuminen
Piede
a terra = laskeutua ratsailta
Piego
(m.) = asetus (pään ja kaulan)
Posizione
(f.) = asento
Pulire
il box, spalare via il letame = puhdistaa karsina, luoda lannat
Redine
(f.) esterna/interna = ulko-ohja, sisäohja
Rotondo,
riunito = peräänanto, peräänannossa kulkeva hevonen
Salto
(m.) in libertà = irtohypytys
Sbandieramento
(m.) = ratsastajan jalkojen heiluminen edestakaisin
Seduta
(f.) = istunta
Sezione (f.) = osasto
in sezione = osastossa
Sottomissione
(f.) = peräänanto
Strapponata
(f.) = sahaus, sahata
Stringere
il sottopancia = kiristää satulavyö
Sulle
spalle = etupainoinen hevonen
Sulla
verticale = kuolaintuella
Un'altra mano = toinen suunta
Transizione (f.) =
askellajin t. nopeuden vaihdos
Treno (m.) = osa
anteriore = hevosen etuosa
posteriore = hevosen takaosa
Le discipline equestri = ratsastuksen lajit
Alta
scuola (f.) = korkea kouluratsastus
Attacchi
(m. pl.) = valjakkoajo
Completo
(m.) = kenttäratsastus
Dressage
(m.) = kouluratsastus
Endurance
(f.) = kestävyysratsastus
Equitazione (f.) =
ratsastus
paralimpica
= vammaisratsastus
Gimkana (f.) =
ratsastusleikit
Monta
(f.) western = lännenratsastus
Paradressage
(m.) = vammaiskouluratsastus
Polo
(m.) = hevospoolo
Prova di cross-country (f.) = kenttäratsastuskoe
Riabilitazione
(f.) equestre, ippoterapia (f.) = ratsastusterapia, hevosterapia
Salto ostacoli (m.) = esteratsastus
Trekking
(m.) = vaellusratsastus
Volteggio
(m.) = vikellys
Terminologia di salto
ostacoli = esteratsastustermejä
Ostacolo (m.) = este → gli ostacoli = esteet
Piliere
(m.) = esteteline
Gancio
(m.) = puomikannatin
Barriera (f.) = puomi
Cavalletto
(m.) = kavaletti
Crocetta
(f.) = ristikko
Verticale
(m.) = pystyeste
Oxer
(m.) = okseri
Triplice
(f.) = trippeli
Riviera
(f.) = vesieste
Fosso
(m.) = vesihauta
Muro
(m.) = muuri
Ventaglio
(m.) = viuhkaeste
Ferro
da stiro (m.) = sianselkä
Ostacolo
combinato (m.) = sarjaeste
gabbia = kaksoissarja
doppia gabbia =
kolmoissarja
Siepe
(f.) = risueste
Tronco
(m.) = tukkieste
Ricognizione
(a piedi) (f.) = (este)rataan tutustuminen jalkaisin
Distanza
(f.) = etäisyys, väli
Abbattere
= pudottaa puomi
Barrage
(m.) = uusinta(rata)
Disobbedienza
(f.) = tottelemattomuus
Superamento
(m.) del tempo massimo = enimmäisajan ylitys
Percorso
(m.) = (este)rata
percorso (m.) netto =
puhdas/ nolla rata
Campo
(m.) prova = lämmittelykenttä
Grafico
(m.) = ratapiirros
Scarto
(m.) = kieltäytyminen
Dietro
front (m.) = kääntyminen ympäri, kun hevonen haluton suorittamaan jtn tehtävää
Tempo (m.) consentito =
enimmäisaika
Tempo (m.) limite =
aikaraja
Eliminazione (f.) =
hylkääminen
Eliminare = hylätä
Caduta (f.) del cavaliere
= selästä suistuminen
Caduta (f.) del cavallo =
kumoonratsastus
Penalità (f.) =
virhepiste
quattro penalità = neljä virhepistettä
Fare
legna = kun estekilpailussa ratsukko saa monta virhepistettä puomin
pudotuksesta
Linea (f.) di ginnastica = jumppasarja
Giro
(m.) d'onore = kunniakierros
Fasi
(f. pl.) del salto = hypyn vaiheet
chiamata, battuta =
takaosan kokoaminen
avvicinamento =
lähestyminen
propulsione, ascendente =
ponnistusvaihe
parabola = liitovaihe
discendente =
laskeutuminen
ricenzione = alastulo
Le figure di dressage = kouluratsastusliikkeet
Alt
(m.) = pysähdys
Passo
indietro (m.) = peruutus
Indietreggiare
= peruuttaa
Angolo
(m.) = kulma
Circolo
(m.) = ympyrä
Mezzo
circolo (m.) = puoli ympyrä
Volta
(f.) = voltti
Mezza
volta (f.) = täyskaarto
Serpentina
(f.) = kiemuraura
Serpentina
semplice (f.) = loiva kiemura
Otto
(m.) = kahdeksikko
Cambiamento
diagonale (m.) = koko rata leikkaa
trasversale
(m.) = rata poikkisuuntaan leikkaa
longitudinale
(m.) = rata pituussuuntaan leikkaa
Piaffe
(m.) = piaffi
Passage
(m.) = passage
Piroetta
(f.) = piruetti
mezza piroetta (f.) =
puolipiruetti
al galoppo =
laukkapiruetti
Mezzo
giro sulle anche (m.) = takaosakäännös
Mezzo
giro sull'anteriore (m.) = etuosakäännös
Cessione
alla gamba (f.) = pohkeenväistö (hevonen suorana)
Spalla
in dentro (f.) = avotaivutus
Travers
(m.), groppa in dentro (f.) = sulkutaivutus
Renvers
(m.), groppa in fuori (f.) = avotaivutus
Appoggiata
(f.) = pohkeenväistö (hevonen taipuneena)
Galoppo
rovescio (m.) = vastalaukka
Cambio
(m.) di galoppo in aria = laukanvaihto
Cambio
(m.) di galoppo in ogni tempo = laukanvaihto joka askeleella
Cambio
(m.) di galoppo in due tempi = laukanvaihto joka 2. askeleella
Kur
(f.), freestyle (m.) = vapaaohjelma
L'ippica – raviurheilu, laukkaurheilu
Ippodromo
(m.) = ravirata, laukkarata
Curva
(f.) delle tribune = etukaarre
Dirittura
(f.) d'arrivo = etusuora, maalisuora
Traguardo
(m.) = maaliviiva, maalipaalu
Corsa
al trotto/ al galoppo (m.) = ravikilpailu, laukkakilpailu
Trottatore
(m.) = ravihevonen
americano = amerikanravuri
francese = ranskanravuri
Fantino
(m.) = jockey
Driver,
guidatore (m.) = raviohjastaja
Allenatore
(m.)/ allenatrice (f.) di trotto = ravivalmentaja
Corsa
(f.) di trotto montato = montèlähtö t. raviratsastuslähtö
Trotto
(m.) montato = raviratsastus
Corsa
(f.) all'ambio = peitsarilähtö
Autostart
(m.) = autolähtö
Partenza
(f.) fra i nastri = tasoitusajo, volttilähtö
Corsa
(f.) steeple-chase = risuestelaukkakilpailu
Sulky
(m.) = ravikärry
da allenamento =
hiittikärry, harjoituskärry
Finimenti
(m. pl.) del trottatore = (ravi)valjaat
Sellino
(m.) = sila
Sottosellino
(m.) = silatyyny
Sottopancia
(m.) = mahavyö
Sottocoda
(m.), groppiera (f.) = häntäremmi
Copertino
(m.) = numerolappu, voilokki
Paraocchi
(m. pl.) = silmälaput
Tappi
(m. pl.) per orecchie = korvapallot
Freno
(m.) = obersekki
Abbassalingua
(f.), strick (m.), morso (m.) = kitarauta
Bastone
(m.) = päätanko
Giro
(m.) di riscaldamento = lämmittelykierros
Sfilata
(f.) = esittelyajo
Scommettere
= veikata, pelata
Schedina
(f.) = veikkauskuponki, pelikuponki